Tekerleme Örnekleri: Zor, Kısa, Komik, Diksiyon ve Türkçe
Tekerlemeler, Türk kültürünün eğlenceli ve yaratıcı bir parçası olarak hem çocukların hem de yetişkinlerin ilgisini çeker. Söylenmesi zor kelime dizileriyle dolu bu metinler, diksiyon gelişimi için harika bir araç olmanın yanı sıra eğlenceli bir söz oyunudur. Kısa ve komik ya da eski ve anlamlı tekerleme örnekleri, Türkçe tekerlemeler arasında en güzel örnekleri sunar. Basit yapılı ya da en zor tekerlemeler, herkesin keyifle deneyebileceği bir çeşitlilik sağlar. Bu yazımızda, kolaydan karmaşığa, klasiklerden modernlere Türk tekerleme dünyasına göz atacağız.
Tekerleme Nedir?
Tekerleme, genellikle kulağa hoş gelen, ritmik bir yapıya sahip kelime oyunlarıyla dolu kısa metinlerdir. Türk halk edebiyatının önemli bir parçası olan tekerlemeler hem eğlence hem de diksiyon geliştirme amacıyla kullanılmaktadır. Çoğunlukla hızlı ve doğru bir şekilde söylenmesi zor olacak şekilde düzenlenmiş bu metinler, kelimeler arasındaki ses uyumuyla dikkat çeker. Hem çocuklar hem de yetişkinler için farklı türlerde hazırlanmış tekerlemeler, Türkçe’nin zenginliğini ve esnekliğini sergileyen yaratıcı bir dil oyunudur.
Diksiyon Tekerlemeleri
Örnek 1:
“Şu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler. Bu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler. Şu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlıklı pis porsuk, bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlıklı pis porsuğa demiş ki: ‘Ben bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlıklı pis porsuğum.’ Öteki porsuk da demiş ki: ‘Ben de bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlıklı pis porsuğum.’”
Örnek 2:
“Titiz, temiz, tendürüst dadım, tadını tattığı tere demedini dide dide dağıttı da, hiddetinden hem dut dalında takılı duran dirilti düdüğünü örttürdü hem de didine didine dedim dedi, dedi durdu.”
Örnek 3:
“Taşlı tarladaki terasta talaşlar tutuşunca başlayan telaş, talaşların tamamıyla ve büsbütün tutuşmasıyla artmış. Tutuşan talaşları görüp tellaklar telaş ettikçe talaşlar tutuşmuş, talaşlar tutuştukça tellaklar telaş etmiş ve terasın trabzanına tutunmuş.”
En Zor Tekerlemeler
1- Şu yoğurdu sarımsaklasak da mı saklasak, sarımsaklamasak da mı saklasak?
Yoğurt ve sarımsak üzerine eğlenceli bir dil oyunu, dil dolaşmaya hazır olun!
2- Bu tarlaya konmaz tarla kuşu, tarla kuşu konarsa kırılır tarla taşı.
Hızlı söylediğinizde “tarla taşı” dilinizi bayağı zorlar.
3- Kırk küp kırkını da küp küp kırkırsa, kırk küp kırkını da küp küp kırılır.
Küp ve kırk kelimelerinin kombinasyonu tam bir dil cambazlığı!
4- Dal sarkar kartal kalkar, kartal kalkar dal sarkar.
“Dal” ve “kartal” kelimelerinin ters yönlü ritmiyle dikkat ister.
5- Beş şaşırmış şişe şişmiş, şişmiş şaşırmış şişe.
Harflerin çarpışması sizi şaşırtabilir!
6- Şu köşe yaz köşesi, şu köşe kış köşesi, ortada su şişesi.
Basit görünüyor ama hızlanınca diller karışır.
7- Bir berber bir berbere, gel beraber bir berber dükkânı açalım demiş.
Berberler arasındaki iş birliği, dilinize dolanabilir.
8- Fırın fırfırı fırfırlıyor, fırın fırfırı fırfır fırıldaklı fırıncı fırfırı.
“F” harfiyle dolu bu tekerleme tam bir ustalık gerektirir.
9- Eli elma al elmalı elmalı elmayı al elinden, al elmayı elmalıda elma alınır.
“Elma” ve “el” kelimeleri arasında kaybolmamak bir başarıdır.
10- Gül dibi bülbül dibi, bülbül dibi gül dibi.
“G” ve “b” harflerinin yarattığı ritim, nefes kontrolü ister.
11- “Bir pirinci kırk karınca, kırk karıncayı kırk yıl kırk kırk kazanda kaynatırsa, kırk kazanın kırkı da kırk yıl kaynamış pirinç olur mu?”
Bu tekerleme hızlandıkça “kırk” ve “karınca” kelimeleri arasındaki dil oyunuyla çok zorlaşır.
12- “Kırk küp kırkında kırılmış, kırkında kırk küpün kırkı da kırık kırılmış. Kırk kırık küpü kırk ırgat kırk saat kırk kere taşımış.”
Küp ve kırk kelimesinin sürekli tekrar eden yapısı sizi epey zorlayabilir.
Bu tekerlemeler dünyanın en zor tekerlemelerine örnek gösterilebilir.
10 Tane Komik Tekerleme
1- Patates yedim patladı,
Komşu gülerek bakmadı.
Patates dedi: “Beni haşla!”
Kızarttım, üstüme sıçradı!
2- Tavuk dedi horoza,
“Git oynasana poza!”
Horoz dedi: “Zarafet,
Anlamazsın abla net!”
3- Bir kaz gördüm çayırda,
Baktı bana ayıpla.
Kaz dedim: “Sen sus bakayım!”
Döndü bana “Hayda, yok sayılmıyım?”
4- Balık dedim tutayım,
Denize dalıp atayım.
Balık dedi: “Bırak beni,
Git marketten al balığı!”
5- Köpek dedi, “Hav hav hav!”
Kedi dedi, “Bu ne tav?”
Birlikte çekiştiler,
Sonunda tıka basa yediler!
6- Karga konmuş dala,
Düşmüş su dolu sala.
Karga demiş: “Ne iş?”
Sala bağırmış: “Çalış!”
7- Bir eşek çifte atmış,
Üstüne de yattı sanmış.
Kalkmış bakmış ki yere,
Eşek dönmüş göle!
8- Tarlada inek gezer,
Yanına da keçi tüzer.
Keçi demiş: “Me me me!”
İnek gülmüş: “Hay hay be!”
9- Bir tavuk yumurta yapmış,
Köylü bunu kapmış.
Tavuk bağırmış: “Ver geri!”
Adam demiş: “Haydi seri!”
10- Fasulye dedim pişeydi,
Tencereye düşeydi.
Tencere dedi: “Yanıyorum!”
Ocak gülmüş: “Sövüyorum!”
Kısa Tekerlemeler
1- Kırk kırmızı kraker kırık,
Kim kırdı krakeri, kırmızı kırık?
2- Bir biber bir biber daha,
Acı biber dolaplarda.
3- Dört döner dönüp durur,
Dönen döner dondurur.
4- Minik maymun merdivende,
Merdiven mi maymunda?
5- Çıtır çıtır çıtırdayan,
Çatlak çatal çorbayı taşır.
6- Tilkinin tüyü turuncu,
Tüyü turuncu tilki turuncu.
7- Fırında fındık, fındıkta fırın,
Fırına fındık fırlattım bugün.
8- Sarı saçlı sarı sancak,
Sarı sancak sallanacak.
9- Küçük köpek köşe bucak,
Kaçtı kuytu köşelere.
10- Şaşkın Şakir şeker almış,
Şeker Şakir’i şaşırtmış.
Uzun Tekerlemeler
1- Dil Dolandıran Bakkal Tekerlemesi
Bir bakkal varmış, bu bakkalın bir bardağı,
Bardağın bir dudağı bakkalın bu duvarda.
Bir dal, bardağın dudağını bakkalın duvarına dayamış.
Bakkal bardağı daldan almış,
Bardağın dudağını duvarda unutmuş.
Duvardaki dudağı daldan dama taşıyan bakkal,
Dalgalı bardaktan dalga dalga su taşımış!
2- Ünlü Şapkacı Şapkacıktan
Şapkacı Şapkacıktan şapka satın almak isteyen Şefik,
Şapkacı Şapkacıktan şahane bir şapka seçmiş,
Şapkacı Şapkacıktan çıkan şahane şapka,
Şefik’in şapka şıklığını şıp diye şaha kaldırmış!
Şık şapkayı şahane bulan Şefik,
Şapkacı Şapkacıktan şaşırtıcı bir başka şapka daha istemiş.
3- Karganın Kayıp Krakerleri
Karganın kırk krakeri kaybolmuş,
Karga krakerlerini kırk yerden aramış,
Kırk kere karış karış kırıkları toplamış.
Karganın kırk krakeri kırlarda kalmış,
Karga kırlara kaçmış, kırk krakeri toplamış,
Kısa bir kraker kalmış, karga onu da kargaşada kaybetmiş.
4- Çarşıdan Aldım Bir Tane
Çarşıdan aldım bir tane, eve geldim bin tane.
Bin taneyi bir araya getirdim,
Biner biner böldüm, bin bin böldüm.
Bin bir böldüm, bölerken birini kaybettim!
Çarşıya döndüm, çarşı karıştı,
Bir tane daha aldım, bu sefer bir tane kalmadı!
5- Rüzgarın Renkli Rüyası
Rüzgar renkli rüyasında rüzgarlı bir rençber görmüş,
Rençber rüzgarlı bir yolda renkli renkli rüzgar taşırmış.
Rüzgar, rüyasından rüzgarlara uyanmış,
Rüzgarlı yolda renkli renkli rüyalar taşımış.
Rençber rüzgardan rüyasına geri dönmüş,
Renkler rençbere, rençber rüzgara karışmış.
Masal Tekerlemeleri
1- Kayıp Şehir Kapısı
Bir varmış, bir yokmuş,
Kayıp bir şehirde rüzgâr hep konuşmuş.
Taşlar dile gelmiş, ağaçlar sır söylemiş,
Hikâyemiz burada başlamış, yola düşmüş.
Dinle dinle masalımı,
Açılır şimdi sihirli kapı!
2- Peri Pazarının Şarkısı
Gökyüzünde mavi yıldız,
Denizlerin dibinde altın balık.
Bir peri şarkı söyler,
Şarkısı dile gelir, masalını anlatır:
“Dinle beni ey yolcu,
Başlıyor şimdi macera dolu yolculuk!”
3- Altın Kanatlı Kuş
Bir varmış, gökte bir kuş uçarmış.
Altın kanatlarıyla yıldızları taşırmış.
Bir taş düşmüş, bir masal başlamış,
Dinle şimdi, kulak ver,
Altın kanatlar gökten iner!
4- Ormanın Gizli Fısıltısı
Orman dediğin yalan olmaz,
Ağaçların dili susmaz.
Hangi yaprak hışırdar, hangi dal oynar,
Hikâyemiz o dalların ardında başlar.
Bir varmış, bir yokmuş,
Ormanın kalbinde bir sır saklanmış!
5- Uçan Halının Daveti
Bir gece ansızın bir halı gelmiş,
Göklere yükselmiş, masala yol vermiş.
Rüzgâr kulaklarımıza fısıldamış:
“Gel gel, bin bakalım,
Bu masal seni hayallere taşır!”
Kolay Tekerlemeler
1- “Şen şakrak kuşlar uçar,
Gökyüzünde dans yapar.
Rüzgar eser, güneş parlar,
Her yüreğe neşe saçar.”
2- “Denizde dalga, dağda kar,
Gece biter, doğar bahar.
Kuşlar öter, güneş parlar,
Doğada güzellik var.”
3- “Bir elma yedi Ayşe,
Düştü yere bir şemsiye.
Yağmur durdu birden bire,
Gökyüzü doldu şenliğe.”
4- “Küçük karınca yol alır,
Taşı taşır, yorulmaz bir.
Sabır eder, başarır,
Emek veren hep kazanır.”
5- “Gece yıldız parlar gökte,
Masal dolu her bir köşkte.
Uykulara dalar herkes,
Rüyalar var saf bir beste.”
Çocuk Tekerlemeleri
1- “Mini mini kuş konmuş dala,
Kanat çırpar hop havaya.
Uçar gider çok uzaklara,
Döner gelir tatlı rüyalara.
2- “Arı vız vız uçtu çiçeğe,
Bal yaptı tatlı peteğe.
Güneş ısıttı sevecenlikle,
Doğa güldü büyük sevgiyle.”
3- “Renk renk topum yuvarlanır,
Bir o yana bir bu yana kayar.
Peşinden koştum, yakaladım,
Hop diye havaya fırlattım.”
4- “Pat pat pat diye yürüdüm,
Bahçede bir tavşan gördüm.
‘Merhaba!’ dedim, o zıpladı,
Arkama saklandı, kayboldu.”
5- “Bir küçük kedi miyav dedi,
Beni gördü, hemen sevinçle geldi.
Bir parça süt içti mutlu oldu,
Sonra da yuvasına koştu.”
6- Mini mini birler,
Çalışkan ikiler,
Küçük küçük adımlar,
Yavaşça ilerler.
Büyürler, büyürler,
Hiç durmazlar ilerler,
Mini mini birler,
Çalışkan ikiler.
Tekerlemeler, yalnızca bir eğlence unsuru değil, aynı zamanda diksiyon geliştirme ve Türkçe sevgisini artırma açısından önemli bir araçtır. Özellikle 2. sınıf, 3. sınıf ve 6. sınıf öğrencileri için uygun olan bu metinler hem öğrenme hem de eğlenme fırsatı sunar. Zor tekerlemelerden kısa ve komik olanlara, eski ve kolay seçeneklerden en güzel Türkçe tekerleme örneklerine kadar birçok farklı türde söylenmesi zor tekerlemeler, her yaştan bireyin ilgisini çeker. Bu geleneksel söz oyunlarını keşfetmek, eğlenerek öğrenmenin en keyifli yollarından biridir. Keyifli okumalar dileriz.
#Tekerlemeler #EnZor #Türkçe #KısaKomik #DünyanınEnZor #Eski #Hızlı #Enİyi
Popüler Yazılar